Bir senedir süregelen ve tüm insanlığın yaşamını ve yaşam tarzını mühim seviyede etkileyen Covid-19 hastalığına yakalanan bireylerin sayısı her geçen gün artıyor. Kimimiz tek başımıza yakalandık, kimimiz etraftan haber aldık. İyileşmeler yaşandığı benzer biçimde ne yazık ki bu hastalığın en fena tarafı olan ölümler de yaşandı ve yaşanmaya devam ediyor. Peki, covid-19’dan iyi mi korunabiliriz?
Bu zamanda beslenmenin tesiri ve sıhhatli beslenmenin Covid–19‘a karşı koruyuculuğunun önemi artık hepimiz tarafınca bilinmekte. Bu yazımızda da Covid–19’a hemen hemen yakalanmamış bireylerin, teşhis konup şu an evde karantinada olan bireylerin ve bu hastalığı bir yada birden fazla kez geçirmiş bireylerin günlük yaşantısında dikkat etmesi ihtiyaç duyulan noktalara değinmeye çalışacağız.
Şu ana kadar Covid hastalığı ile ilgili meydana getirilen birçok araştırma ve çalışmalarda adamların bayanlara bakılırsa bu hastalığa yakalanma riskinin daha çok olduğu belirlenmiştir. Hem de sigara kullanan bireylerin sigara kullanmayan bireylere bakılırsa de yakalanma riskinin fazla olduğu gözlemlenmiştir.
covid-19’dan iyi mi korunabiliriz
Covid – 19 ve Bağışıklık
Covid-19 direkt bağışıklık sistemini hedef alır ve bireyde bağışıklık sistemi yetersiz yada düşükse bu durum tüm viral enfeksiyonlar benzer biçimde bu virüsün insan vücudunda tutulumunu ve tesirini arttırır. Peki bağışıklık sistemimizi düzeltmek ve güçlendirmek için neler yapmalı, beslenmemizde nelere yer vermeliyiz, inceleyelim.
Covid-19 Ve Beslenme
Enerjiden tamamlanmamış, proteinden yetersiz beslenme seçimi kişinin bağışıklığının düşmesine niçin olur. Günlük beslenmemizin yanında bilhassa de bu süreçte tüketimine daha çok dikkat edilmesi ihtiyaç duyulan besinler koyu yeşil yapraklı sebzelerdir.
Covid – 19‘da Tahıl – Bakliyat Tüketimi
Lif oranından yüksel tahıllar ve aynı şekilde liften varlıklı kuru baklagillerin tüketimine itina gösterilmelidir. Fasulye, nohut benzer biçimde bakliyatlar bitkisel proteinden varlıklı bununla beraber lif ve mineral kaynaklarıdır. Yulaf, karabuğday, kinoa ve öteki rafine edilmemiş tahıllar raf ömrü uzun olduğundan kolayca hazırlanabilir, kolayca tüketilebilir, porsiyon miktarı aşılmadığı sürece de lif alımını desteklemektedir.
Şeker Tüketimi
Rafine şeker tüketimine ekstradan dikkat edilmeli, vücudunuza aldığınız rafine şekerlerin bağışıklık sistemini düşüreceği için tüketimini minimum düzeye indirmeniz gerekmektedir. Hatta rafine şekeri kesmeniz, bilhassa de bu şekilde bir dönemde şeker ihtiyacınız olan şeyi meyvelerdeki fruktoz şekeri yada naturel bal, pekmez, keçiboynuzu aslı benzer biçimde gıdalardan alarak karşılamanız daha sıhhatli bir tercih olacaktır. Rafine şekeri kısıtlamaya destek bir öteki seçenek kuru meyveleri beslenmenize eklemek olacaktır. Tercihinizi hurma, kuru erik, kuru kayısı, kuru üzüm, gün kurusu benzer biçimde meyvelerden yana kullanıp aldığınız şeker oranını dengeleyebilirsiniz.
Tuz Tüketimi
Tuz tüketiminde aşırıya kaçılmamaya dikkat edilmeli günlük tuz alımı 5 gramdan fazla olmamalıdır. İlerleyen dönemlerde fazla tuz tüketimi sonucu hipertansiyon benzer biçimde çeşitli metabolik rahatsızlıklara davetiye çıkarabilir.
Sebze ve Meyve Tüketimi
Erişkin insanların günde minimum 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmesi önerilir. Sebzeler yiyecek olarak kullanılacaksa yağda kızartılmış yöntemlerden olabildiğince uzak durulmalı, pişirme yöntemi olarak haşlama, buğulama, buharlı pişirme, fırınlama, ızgara benzer biçimde yöntemlerin kullanılmasına itina gösterilmelidir.
Pişirme Şekilleri
Kızartma ve kavurma şekilleri Akrilamid denilen kanserojen etkisinde bırakır göstereceğinden sıhhat açısından oldukça zararlıdır ve önerilmez. Kızartılmış besinler daha çok yağ çekeceğinden dolayı kalp hastalıkları, kolesterol, diyabet ve Aşırı kiloluluk benzer biçimde hastalıkların da riskini arttırabilmektedir. Kızartma sonucu oluşan maddeler sinir sisteminde toksik tesir yaratabilmektedir.
Bu zamanda uzun ömürlü olan sebze ve meyve satın alınmalıdır. Mesela sebzelerden havuç, pancar, kereviz, salatalık, lahana, brokoli, kabak; meyvelerden avokado, muz, armut, limon, portakal tercih edilebilir.
Covid–19 ve İçecekler
Aşırı oranda çay, kahve ve enerji içeceği tüketiminden de uzak durulmalıdır. Bu benzer biçimde içecekler dehidrasyona sebep olabilir ve bireyde uzun soluklu uyku problemlerine niçin olabilmektedir. Uykusuzluk bağışıklık sisteminin zayıflatacağından hastalığa yakalanma riski ile karşı karşıya kalabiliriz. Bu benzer biçimde içeceklerin yanında alkol tüketimi de olabildiğince sınırlandırılmalıdır. Şu sebeple alkol insan sağlığını negatif etkileyerek bağışıklık sistemi üstünde negatif etkisinde bırakır gösterir.
Su tüketimine devamlı olduğu benzer biçimde bu zamanda de dikkat edilmeli, günlük 2-3 litre aralığında su tüketilmelidir.
Eğer kişide vitamin ve mineral eksiklikleri bulunuyorsa kesinlikle doldurulmalı, eksikliğini karşılayabilecek besinler tüketilmelidir. Kısa sürede eksikliği karşılanmayacak durumda ise takviye de kullanılabilir.
Diyetisyen İrem Dilcioğlu