Dutgiller familyasına ilişkin olan dut, meyve veren bir ağaçtır. (*13*) ağacının aslolan vatanı Çin’dir. Vatanımızda de dut yetiştirilmektedir. Bizim toplumumuzda dut fazlasıyla tercih edilmektedir. (*13*) ağacının değişik türleri bulunmaktadır. Meyveler ise değişik renklerdedir. Kırmızı, siyah, mor, pembe, beyaz… (*13*), leziz olmasıyla beraber sıhhat için faydalıdır. Şekerli bir tadı olan dutun bazı türlerinde şeker oranı daha azdır. (*13*) ağacından toplanan meyveler değişik alanlarda kullanılmaktadır. Sıhhatli bir meyve olan dut, kurutulabilir ya da taze olarak tüketilebilir. İnsan sağlığını destekleyici özelliği ile malum dutun yaprakları da oldukça faydalıdır. Günümüzde insanoğlu dut yaprağının yararları ile çeşitli hastalıkların önüne geçmektedir. (*13*) ağacının sağlamış olduğu bu faydalar toplumumuzda yaygın olarak bilinmekte ve kullanılmaktadır.
(*13*) Yaprağının Şaşırtan Faydaları
Geçmişten günümüze bakılmış olduğu süre dut yaprağının değişik amaçlarla kullanıldığı görülmektedir. (*13*) ağacının yaprağının kullanılması ise yaprakların aslen şifalı olmasından kaynaklıdır. Alternatif tıpta kullanılan yapraklar hem de mutfaklarda da yerini alıyor. (*13*) ağacının meyvesi iyi mi leziz ve sağlıklıysa ağacın yaprakları da sıhhatli ve lezzetlidir. Meydana getirilen araştırmalar sonucunda yaprakların sağlamış olduğu faydalar insanlarla paylaşılmıştır. Günümüzde bilhassa bizim toplumumuzda çeşitli hastalıkların önüne geçmek amacıyla dut ağacının yaprakları kullanılmaktadır. Peki, dut yaprağı yararları nedir? Vatanımızda yaygın olarak bulunan dut ağacının dallarından, yapraklarından, meyvesinden, gövdesinden faydalanılmaktadır. (*13*) yaprağının yararları ise şu şekildedir;
- Ateş düşürücü özelliği vardır.
- İdrar söktürücü olarak kullanılmaktadır.
- Kan şekerini dengelemektedir.
- Kalp ve damar sağlığını destek sunar.
- Soğuk algınlığı, grip, boğaz ağrısı ve öksürüğe iyi gelir.
- Karaciğere faydalıdır.
- Egzama şeklinde kaşıntılı cilt hastalıklarına iyi gelir.
- Antioksidan özelliği bulunmaktadır.
- Kan basıncını ve tansiyonu düzenler.
- Kolesterolü düzenler.
- B1, B2 ve B6 vitamini ihtiva eder.
- Protein deposudur.
- Kemikleri kuvvetlendirir.
Yaprakların ateş düşürücü özelliği senelerdir kullanılıyor. Kaynatılıp içildiği süre idrar söktürücü tesir gösteriyor. Kan şekerini dengeleyen yapraklar şeker hastalarında kullanılabiliyor. İçeriğinde bulunan maddeler yardımıyla kalp ve damar sağlığını koruyor, güçlendiriyor. Kış aylarında soğuk algınlığı, grip, öksürük ve boğaz ağrısı şeklinde rahatsızlıklarda kaynatılarak tüketiliyor. Karaciğer sağlığını sakınan yapraklar hem de karaciğerin temizlenmesini sağlıyor.
Egzama, günümüzde birçok insanda ciddi problemler oluşturuyor. Deri üstünde oluşan kaşıntı ve kızarıklık bir çok süre geçmek bilmiyor. (*13*) ağacının yaprağı ise bu doğrultuda kullanılıyor. Ağacın yaprağı tertipli kullanıldığı sürece egzama kaşıntıları şeklinde cilt hastalıklarına iyi geliyor. Antioksidan özelliği ile malum yapraklar vücudu temizliyor ve koruyor. Tertipli kullanılan ağaç yaprakları kan basıncını düzenliyor ve bu sayede tansiyonu dengeliyor. Fena kolesterolü düşürüyor, kemikleri güçlendiriyor. (*13*) yaprağının varlıklı içerikli olması yaprakların yararlı olmasını sağlıyor. Yapraklarda bulunan vitamin ve mineraller sağlığı destekliyor, vücudun gereksinim duyan değerleri karşılıyor.
(*13*) Yaprağı Çayının Faydaları
İnsan sağlığı için birçok faydayı bir arada sunan yapraklar kolaylıkla kullanılabilmektedir. Ilk olarak ağaçtan topladığınız ya da temin ettiğiniz taze yaprakları kaynatabilirsiniz. (*13*) yaprağı çayı için;
- Bir su bardağı sıcak suya bir yaprak koyarak 5 dakika kaynatıp içebilirsiniz.
- Eğer yaprak kuruysa kaynattığınız suyun içine bir tutam kuru yaprak atarak demlenmesini bekleyin.
- Demlendikten sonrasında eleyerek çayınızı içebilirsiniz.
- Eğer cildinizdeki kaşıntı ve kızarıklık için yaprak kullanmak istiyorsanız yaprakları kaynatmanız kafi olacaktır.
- Kaşıntının olduğu bölge neredeyse kaynatıp soğuttuğunuz suyu oraya uygulamalısınız.
- Uygulama işlemine haftada 4 kez devam edebilirsiniz.
- Zaman içinde kaşıntının azaldığını ve egzamanın iyileştiğini görürsünüz.
- Suyu uyguladıktan sonrasında isterseniz kaynattığınız yaprakları da o bölgeye uygulayabilirsiniz.
- Bir süre beklettiğiniz yaprağı alarak o bölgeyi suyla temizleyebilirsiniz.
(*13*) Yaprağı Sarması ve Mutfaktaki Yeri
Sıhhat için yararlı olan yapraklar değişik şekillerde kullanılabilir. Çoğu zaman çay şeklinde kaynatılarak kullanılan yapraklar bazı bölgelerde mutfakta da kullanılmaktadır. (*13*) yaprağın en oldukca kullanıldığı yiyecek ise sarmadır. Asma yaprağı ile meydana getirilen sarma hem de dut yaprağından da yapılmaktadır. Toplanan yapraklar ilk olarak kaynayan suda 3 – 4 dakika kadar bekletilmelidir. Suyun içine tuz ve birazcık limon suyu damlatabilirsiniz. Sonrasında yaprakları alıp düzgüsel hazırladığınız sarma içi ile sarabilirsiniz. Haşladığınız yaprakları yemekte kullanırken suyunu da içebilir, cildinize uygulayabilirsiniz. (*13*) yapraklarının taze olması daha iyi olacaktır. Yiyecek esnasında yaprağı daha kolay pişirebilirsiniz. Hem de taze yapraklar daima daha sağlıklıdır.
(*13*) Yaprağı Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?
(*13*) yaprağının yararları kadar dikkat edilmesi ihtiyaç duyulan noktalar da bulunmaktadır. Yapraklar her ne kadar yararlı olsa da doğru ve tertipli kullanım önemlidir. Doğada bulunan bitkilerden bilgili yararlanmak gerekmektedir. Eğer kullanılacak yapraklar için bilgili hareket edilmezse bireyler çeşitli sıhhat sorunlarıyla karşılaşabilir. Mutfakta yemeklerde kullanılan yaprakların bilindik ciddi bir yan tesiri yoktur. Aynı şekilde kaynatılarak içilen yaprakların da bilindik ciddi bir yan tesiri yoktur. Fakat kaynatılarak tüketilen yapraklar oldukca sık kullanılmamalıdır. Eğer yapraklar oldukca sık kullanılırsa bireyler bundan rahatsız olabilir. Sindirim sistemi bozuklukları, mide hastalıkları, bağırsak hareketlerinin bozulması, gerilim ve şekerin düşmesi şeklinde birçok hastalık görülebilmektedir.
Ciddi kronik rahatsızlığı bulunan bireyler dut yaprağından faydalanmadan ilkin doktora danışmalıdır. Doktorun bilgilendirmesi doğrultusunda yaprakları kullanmak daha doğru ve güvenilir olacaktır. Sıhhatli bireyler de dahil haftada 3 gün kullanılabilir.