Ebeveynlerimiz, haiz olduğumuz en nadide mirasımız. Ebeveynlerimiz bizlerin; ilk öğretmeni, ilk adımımız, ilk koşmamız, ilk hecemiz, ilk sözcüklerimiz, ilk sevgimiz, ilk saygımız, ilk düşüşümüz, ilk kalkışımız, ilk arkadaşlığımız, ilk gülmemiz, ağız dolusu kahkahalarımız desem kimler bana katılır? Hepimizin bilmiş olduğu tek bir tanımda ise ebeveynlerimiz; dünyayı keşfettiğimiz, anlamlandırdığımız yaşamsal becerilerimiz. Şimdi etkili ebeveynlik terimini inceleyelim.
Nedir Bu Etkili Ebeveynlik?
Etkili ebeveynlik denilince aklımıza gelen şunlar olmalıdır!
- Doğru kontakt şekilleri,
- Doğru disiplin teknikleri,
- Aile içinde tutarlı, işlevsel demokratik kurallar.
Toplumumuza göz atalım isterseniz? Ebeveynlerimizde evlatları üstünde kaygı endişesi almış başını gidiyor desek? Anne babalar olarak aşırı endişeden kaynaklı duyulan kaygıyı dengeleyememe problemi ile baş başa kalabilmekteyiz. Evlatların hata yapmasına müsaade etmeksizin evlatların sorumluluğu olan eylemleri anne babalar harekete geçip;
- Aman hata yapmasın ben yaparım.
- Şimdi o yavaş yapar ben yapayım süratli bitsin.
- Eyvah! Yanlış yaparsa ne olacak? Hata yapmasına müsaade etmemeliyim.
Yukarıdaki örnekler de görüldüğü suretiyle anne babalar harekete geçip evlatlarının yanlış yapmalarına dahi müsaade etmeden lüzumlu sorumlulukları kendi üstlenmişlerdir.
Ebeveynlerimiz bu biçim; mükemmeliyetçi, hata halletmeye müsaade vermeyen, evlatların zorlandığı durumlarda başarısız olduğu faaliyetlerde basamak basamak başarıya yükselmesine fırsat vermeyen ebeveyn tutumlarının genelinde ‘kaygının’ bulunduğunu söyleyebiliriz.
Bu tip ebeveyn tutumlarına; evlatların bakış açısından dünyayı görememek denmektedir.
Kaygı durumu ile baş başa kalan ebeveynlerimizin beyninde dönen problem ise?
Etkili ebeveyn olabiliyor muyum? Her anne, babanın ebeveynlik tutumları, çocuk yetiştirme stilleri teknik ve şekilleri birbirinden farklıdır.
Buradaki duyarlı çizgi ise; Ne oldukca kaygılı bir ebeveyn olmak, ne aşırı mükemmeliyetçi olmak… Burada mühim olan kilit nokta sizsiniz. Çocuklarınız ile aranızda ki kontakt dengesi “sizsiniz”
Sizler çocuğunuzun kişilik – yapısal –gelişim özelliğine gore, aile tutumunuza gore ebeveynlik sanatını tasarlayacaksınız. Anne babalar olarak; Ne kaygı ununu fazla atın, ne de unu oldukca azca atıp unun dozunu kaybedin. Söylediğim benzer biçimde kıvamı sizin ellerinizde.
Sizlere Dünya’da evrensel olarak kabul edilmiş tek bir ebeveynlik standardı var ona gore davranacaksınız diyemeyiz bir tek işinize yarayacak kilit noktalar ile ışığı görünen ufuğa yelken açmanıza destek olabilirim.
Çocuk Yetiştirirken Ebeveynlerimizin Dikkat Etmeleri Ihtiyaç duyulan Belli Başlı Durumlar Nedir?
- Çocuklarınızı koşulsuz sevin.
- Çocuklarınıza karşı şefkat duygunuzu noksan etmeyin, yaptıkları sorumluluklarında yada sizlerle kontakt kurmuş oldukları süreçlerde kendilerini ifade edişlerinde çocuklarınıza karşı ‘saygıyı’ dikkatsizlik etmeyin.
- Tertipli kuralları olan ev ortamınız olsun. Anne ve Babanın kaide birliğinin olduğu tutarlı ev ortamını çocuğunuza yansıtın.
- Aile ortamının sıcak, güvenli, refah kalkanı ile kaplı bulunduğunu çocuğunuza hissettirin.
- Çocuğunuzun kabiliyetlerini ve performanslarını ortaya sergileyebileceği yaratıcı ortamlar sunun.
- Yetersizlikleri ile karşı karşıya kalıp zorlanabildiği durumlar da çocuğunuzu cesaretlendirmeyi dikkatsizlik etmeyin.
- Çocuklarınızı takdir edin, tehdit etmeyin.
Etkili Ebeveynlikte 3 Altın Unsur;
- Hoşgörü
- Her yönden koşulsuz destekleyici ebeveyn tutumu
- Itimat verici
Bu 3 altın madde birbirine kenetlenmiş zincirdir bu altın maddeleri sizlere birazcık açmak isterim.
Çocuğunuzun fikirlerine eylemlerine doğru yada yanlış bildiklerini hoşgörülü, incitmeden yargılamadan, empatik perspektif, empatik bir dil ile çocuklarınıza kucak açabilirsiniz. Çocuklarınızın da fikirlerinin, düşüncelerinin mühim bulunduğunu göstermek için çocuklarınızın konuşmasını bölmeden dinleyebilir, anlatmak istediklerini anlatırken sözünü kesmeyebilir, kabiliyetlerini sergilemesinde destek verebilir, bir eyleme kalkışırken ona koşulsuz güvendiğinizi hissettirebilirsiniz.
Bu sayede;
- Öz saygısı gelişmiş,
- İç denetimi güçlü,
- Kendine inancı tam, kesin, tutarlı, özgüvenli çocuklar yetiştirebilirsiniz.
Çocuklarınızın ileride iyi birer erişkin olmasının koşulu siz değerli üyelerimizin iyi birer anne/baba olmasıyla ilişkilidir.
Ruhsal Danışman Suşe Tanrıkulu