Günlük hayatta çoğunlukla kullandığımız, televizyonlarda seyrettiğimiz, duyduğumuzda bazen tebessüm ettiğimiz hatta kimi zaman kahkahalarla güldüğümüz latife amaçlı meydana getirilen laflara espri denir. Espriler, mecaz anlamlı kullanımlarla yapılabildiği gibi yanlış anlaşılma temalı diyaloglarla da yaratılabilir. Bu, doğal söylenen her espriye meydana getirilen her şakaya güleceğiz anlamına gelmiyor.
Kimi zaman bir ortamda bir tek anlatıcının güldürmüş olduğu biz dinleyicilerin ise donup kalmış olduğu, tepki veremediği durumlar da olmuştur muhakkak. İşte bu şekilde durumlar soğuk espriler olarak adlandırılan şakalara maruz kaldığımızı gösterir. Komiklik olsun diye meydana getirilen bu soğuk espriler hem yapanı hem dinleyeni rahatsız ederek dram halini alabilir. Aslına bakarsanız yaşam dediğimiz dram ve komediyle harmanlanmış trajedi değil midir?
Esprinin Kökeni
Etimolojik anlamda Latince ‘spiritus’ kelimesinden gelmektedir espri kelimesi. Ruh anlamına gelen kelimeyle aynı kökten gelen espri bugün insanların ruhuna pozitif yönde anlamda tesir etmekte olan latife kelimesiyle eş değerdir. Birçok yan anlam barındıran espri kelimesi beyaz perdede bir farkındalık belirten durumlar için de kullanılır. Gülünç şakalarla insanları güldürebilme yetisine haiz insanlardan espritüel doğrusu ruha hitap edebilen şahıs diye bahsedilmesi bile kelimenin ruhla etimolojik bağlaşıklığını açıklıyor aslına bakarsak. Esprinin tanımını yaptıktan sonrasında birazcık da latife ile arasındaki farkları ve espri türlerini inceleyelim.
Espri ve Latife
Bir çok şahıs tarafınca aynı anlama geldikleri düşünülse de espriyle latife içinde ince bir nüans farkı vardır. Espri daha fazlaca söze dayalı bir komedi aracıyken şakanın komedi alanı fazlaca daha geniştir. Daha açık söylemek gerekirse latife daha fazlaca evvel düşünülmüş ya da kurgulanmış, bir grubun iştirak etmiş olduğu fizyolojik hareketleri içerebilirken espri genel anlamda tek şahıs tarafınca evvel tasarlanmadan meydana getirilen sözlü sanattır.
Şakalar komikliğe odaklanırken espriler kimi zaman en ağır toplumsal eleştirileri dahi içerebilir. Bu yönleriyle latife birazcık daha bireysel görülürken espriler fazlaca daha düşünsel amaçlara hizmet edebilir. Espri ve latife arasındaki farkları da gördükten sonrasında espri türleri ve bilhassa soğuk esprilerden bahsedebiliriz.
Soğuk Espri Ve Çeşitleri
Yukarıda tanımını yaptığımız gibi meydana getirilen her espri insanları güldürmeyebilir. Yapıldığı ortamın buza kesmesine sebep olan esprilere soğuk espriler denir. Soğuk espri ve çeşitleri ile ilgili konuşacak olursak bunların ortak özelliği mevzuları değişik olsa da insanları güldürmemesidir. Daha doğrusu bazı insanları yeterince güldürmemesidir.
Sonuçta her insanoğlunun zevk ve tercihleri değişik olmakla birlikte her ferdin güldürmüş olduğu şeyler çeşitlilik göstermektedir. Genel olarak insanları gençlik döneminde güldürürken yaşı ilerledikçe saçma gelebilmektedir. Bazı soğuk espri çeşitlerine örnekler verelim.
Sual Yöntemiyle Meydana getirilen Soğuk Espriler:
- Seni Cem aradı.
- Hangi Cem?
- Görümcem!
- Çocuğa patik giydirmeye çalışmışlar fakat giymemiş. Neden?
- Zira çocuk antipatikmiş.
- Dört fil bir otomobile iyi mi sığar?
- İkisi öne, ikisi arkaya…
- En güzel yiyecek icra eden Ceren’e ne denir?
- Tenceren.
- Abi sana Sıla’nın selamı var?
- Hangi Sıla’nın?
- Yurt İçi Gayri Safi Ulusal Ha’Sılanın
Insanın Biriyle Başlamış olan Soğuk Espriler
- Insanın biri varmış, ikinci dönem düzeltmiş.
- Adam gülmüş, karısı diken.
- Insanın biri ‘Saat kaç?’ demiş, saat firar etmiş.
- Insanın biri kamyon kullanmış, Leonardo Da Vinci.
- Insanın biri gülmüş, bahçeye dikmişler.
- Insanın birinin evi yanmış, odaları kare.
- Insanın biri deveye binmeye bayılırmış, binmiş bayılmış.
- Insanın biri çekmiş, karısı tahvil senedi.
İsim Benzerliği Yöntemiyle Meydana getirilen Soğuk Espriler
- Ben öykü yazarım, Ebru Destan.
- Ben çek asıllıyım Beyazıt ise Öztürk.
- Mustafa Denizli denize düşse onu kim kurtarmış olur?
- Mustafa Sandal.
- Cem Uzan da üstünü örteyim.
- Ben oralet içtim, Nurgül Yeşilçay.
- Ben üzgündüm, Şener Şen.
- Senin sözlerine inansa inansa Kadir İnanır.
- Hakan Ünsal sakatlanmış, onu kim taşımış? CEVAP: Hakan Taşıyan
- Tamamımız büyüdük Gülben Ergen.
- Bizim içimiz kan ağlarken Lerzan Mutlu.
Soğuk espri çeşitlerinde bazıları ve espriler bunlardır. Verilen örnekleri ve çeşitleri artırabiliriz.
Gülünç Olan Soğuk Espriler
Espri denilince aklımıza gülünç sözler ya da durumlardan çıkartılmış sözler gelir. Fakat durum daima bu şekilde değildir. Hele de mevzu soğuk espriler olunca insanoğlu bir durur ve düşünür. Bizi güldürmeyecek espriyi neden dinleyelim ya da okuyalım der her insan. Fakat işte bazı espriler soğukta olsa dilden dile dolaşarak bir çok vakit güldürmeyi başarmıştır.
Bu esprilere bazı örnekler verelim. Baykuşlar vedalaşırken birbirine ne derler? Bay bay baykuş. Ya da meşhur müzisyen Kibariye’ye öykü kitabı armağan etmişler. Müzisyen istemem ‘’ille de roman olsun’’ demiş.
Örnekleri ve komiklikleri çoğaltabiliriz. Sözgelişi ayrılıkla ilgili bir soğuk espri ise ‘’ sana ayrılmak kola bana ise fanta’ ’tır. Benzeri bir latife ise serinletici dönerse, klima ayrandır. Et ile ilgili soğuk esprilerde baya insanı güldürmektedir. En varlıklı et nedir sorusunun cevabı ise Nusr-et’dir. En özlenen et özlem gibi esprilerde soğuk fakat gülünç esprilerden sayılabilir.
106 adet buz gibi soğuk espiri
1. Tuvaletteki 10’a ne denir?
SİFON
2. Bebeğin birine tır çarpmış fakat ölmemiş, neden?
ÇÜNKÜ BEBEK BEZİ BARİYERLİYMİŞ
3. En güzel yiyecek icra eden Ceren hangisi?
TENCEREN
4. Bacaktaki 10’a ne denir?
PANTOLON
5. Türkiye’deki en yeni şehri hangisidir?
NEVŞEHİR
6. İngilizce’de yıkanan ton balığına ne denir?
WASHINGTON
7. Baykuşlar vedalaşırken ne der?
BAY BAY BAYKUŞ
8. Yemeğin suyuna kim bandı?
KOLİ BANDI
9. Bebeğe patik giydirmeye çalışmışlar fakat giymemiş neden?
BEBEK ANTİPATİKMİŞ
10. İngilizler kendi kıllarına ne der?
MICHEAL
11. Gülen ördeğe ne denir?
KIKIR-DUCK
12. Örümcek adam ağ atamıyormuş neden?
ÇÜNKÜ AĞ BAĞLANTISI KOPMUŞ.
13. Siviller hangi dili konuşur?
SİVİLCE
14. En kıymetli meşe hangisidir?
İZZET ALTINMEŞE
15. Minik su birikintisine ne denir?
SUCUK
16. Asla bozuk paran var mı?
YOK ÇÜNKÜ HEPSİNİ TAMİR ETTİRDİM.
17. Taşımasu annesinden iyi mi su ister?
MATARAMASUKO
18.Aya ilk bayrağı kim dikmiştir?
TERZİ
19. İneklerin sevmediği element?
AZ-OT
20. Kırmızı giyen adama ne denir?
ALBAY
21. En fazla eşek yavrusu nerde bulunur?
SPA MERKEZİNDE
22. Pişmemiş burgere ne denir?
HAMBURGER
23. Dört tarafı suyla çevrili çaya ne denir?
ADAÇAYI
24. Son gülen en geç anlayandır.
25. İnsanların seni ezmesine izin verme. Yeterlik al, sen onları ez…
Soğuk Espriler 2022: En Gülünç, İğrenç, Güldüren, Fena, Sorulu ve Cevaplı Espriler
26. İlahi Azrail … Sen adamı öldürürsün!
27. Ben mafya babasıyım zira oğlumun adı Mafya.
28. Kim vurduya gittim birazdan geleceğim.
29. Zenginler et, fakirler hayalet yer.
30. Hava korsanı uçağı kaçıracaktı fakat yapamadı zira uçağı kaçırdı.
31. Gitarı getir de birazcık şarkı izah edelim.
Abi ARI sokmasın!
32. Canın sıkıldıysa gevşet.
33. Almanya’da Almanlar, Sakarya’da sakarlar yaşar.
34. Sana bir kıllık yapayım, kıllarını koyarsın.
35. Seven unutmaz oğlum, eight unutur.
36. Cem Uzan, üstünü örteyim.
37. Haydi Unkapanı’na gidip birkaç kapan kuralım. Bir ihtimal un yakalarız
38. Insanın biri güneşte yanmış, ay da düz.
39. Beyaz perdede on dakika ara dedi, aradım aradım açmadı.
40. Röntgen Filmi çektirdik, yakında sinemalarda.
41. Geçen gün taksi çevirdim hala dönüyor.
42. Ben hikâye yazarım Ebru Destan.
43. Geçen gün geçmiş günlerimi aradım fakat meşguldü.
44. Tebrikler kazandınız, şimdi tencere oldunuz!
45. Kaba kuvvet uygulama, kap kırılabilir.
46. Ayna’nın karşısında süslenme, Manga’nın karşısında süslen.
47. Geçen file çorap aldım, zürafaya almadım.
48. Yılanlardan korkma, yılmayanlardan kork.
49. Ben kahve içiyorum, Nurgül Yeşilçay.
50. Bak şu karşıdaki tayyare PİSTİ, fakat bir türlü temizlemediler.
51. Geçen gün geçmiş günlerimi aradım fakat meşguldü.
52. Insanın birisi televizyona çıkmış tekrar indirememişler.
53. Insanın biri gülmüş, saksıya koymuşlar.
54. Funda Arar dediler fakat hala daha aramadı.
55. Insanın kafası atmış bacakları eşek.
56. Uzun lafın kısası: U.L.
57. Yağmur yağmış, kar peynir!
58. Sakla samanı, inekler aç kalsın.
59. Baraj dendi mi, akan sular durur.
60. Dünya dönermiş ay da köfte…
61. Son gülen en geç anlayandır.
62. Bu erikson, başka erik yok.
63. Sen kamyonu al, Leonardo da vinci.
64. Insanın biri gülmüş, bahçeye dikmişler.
65. Top ağlarda, ben ağlamaz mıyım?
66. Ben yürüyelim diyorum Gerard Depardieu.
67. Ahmet Saz çaldı. Polis tutukladı.
68. Beni ayda bir beyazperdeye götürme, Marsta bir beyazperdeye götür.
69. Ben ekmek yedim Will Smith.
Soğuk Espriler 2022: En Gülünç, İğrenç, Güldüren, Fena, Sorulu ve Cevaplı Espriler
70. Aaaaa siz fazlaca terlemişsiniz durun size terlik getiriyim.
71. Kalbinin sesini dinle güzelse kaset yap
72. Bağırsaklarda yaşayan tenya kurtları bağırsakta yaşarlar bağırmasak da yaşar.
73. Çiçeğin biri solmuş diğeri de sağ.
74. Lütfen sessiz olun telefon faturasını yeni yatırdım uyuyor şimdi uyanmasın
75. Nuri ölünce Çin’e gömsünler, nur içinde yatsın.
76. Temel kahvede işe adım atar, müşterilerden biri seslenir:
-Temel bizlere üç çay, biri açık olsun.
-Hangisi?
77. Temel bigün Fransa’ya gitmiş:
-Aaa burayı da mı Sabancı aldı, demiş.
78. İngilizcem yok, tanıdığım tüm Cem’ler Türk.
79. Sarımsağı havanda dövmüşsün, Ha Muş’ta.
80. Dondurmayı ben yalamam, himalayalar.
81. Yarasa yararlı bir hayvandır. Yararlı bir hayvan olmasaydı yaramasa derlerdi.
82. Kelebekler, köstebekler fakat ben beklemem.
83. Tüm umutlarım suya düştü fakat boğulmadılar. Zira onlara yüzme öğretmiştim
84. Bu gece seni kınıyorum, zira kına gecesi.
85. Basamakta durmayın otomatik kapı çarpar, böler, karekökünü alır.
86. Hayırlı olsun Otomobil almışsın. Evet aldık. Niye Otomobil aldın ki kendine alsaydın.
87. Fazlaca Makbule geçti, şimdi de Fatma geçiyor.
88. Alinin selamı var.
Hangi Ali?
Şehirlerarası otobüs termin-ali
89. Abi sana Sıla’nın selamı var.
-Hangi Sıla?
-Gayri Safi Ulusal HaSıla”
90. Sen o çeteyi tanıyor musun
-Hangi çeteyi
-Peçeteyi.”
91. Gözlüklerin numaralı mı?
-Yok kale arkası”
92. Adam ata ne denir?
Bayat”
93. En güzel çay hangi dağda içilir?
Çay bar-dağı’nda”
94. 4. Murat neden intihar etmiş?
İLK 3’E GİREMEMİŞ
95. Geçen gün arkadaşlarla fırında patates yiyorduk, fırın sıcak geldi bahçeye çıktık.
96. Masada hangi örtü kullanılmaz?
BİTKİ ÖRTÜSÜ
97. Insanın kafası atmış bacakları eşek.
98. Geçen gün geçmiş günlerimi aradım fakat meşguldü.
99. Sinüs 60, kosinüs tutmuş…
100. Yağmur yağmış, kar peynir!
101. Baraj dendi mi, akan sular durur.